Güncelleme Tarihi:
7 Haziran sonuçları, Türkiye’ye yeni bir siyasi tablo çıkardı. HDP, Türkiye partisi olmak için ilk adımını attı. Yıllardan beri yüzde 5’e indirilmesi veya tamamen kaldırılması tartışılan seçim barajı da, “kendilerine koruma sağladığı” için sesini çıkarmayan büyük partilere zarar verdi. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş da Hürriyet’e “Bizi engellemek için korudukları seçim barajı, kendilerini vurdu” dedi. Seçim sonuçları, hem partilerin hem de liderlerin 2011 genel seçimlerine kıyasla başarı ve başarısızlıklarının fotoğrafını da ortaya koydu. AK Parti, seçimin en çok oy kaybeden partisi oldu. CHP, 2011 seçimlerindeki oyunu kılpayı korurken, HDP 6.39 puan, MHP ise 3.52 puan artırdı.
EN ÇOK KAYBEDEN
Resmi olmayan sonuçlara göre, 13 yıl tek başına iktidar olan AK Parti’nin 2011 genel seçimlerinde yüzde 49.95 olan oyu yüzde 40.70’e düştü. AK Parti’nin oyu 9.25 puan geriledi. Aldığı vekil sayısı 327’den 255’e düşen AK Parti, 2011’e göre 72 sandalye kaybetti. Başbakan Ahmet Davutoğlu, girdiği ilk genel seçimde partisine en çok oy kaybettiren lider oldu. “Halkla Buluşma” adı altında mitingler düzenleyen Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın desteği de dikkate alındığında, AK Parti seçimin “çifte kaybedeni” oldu.
ÜÇ PARTİYE OY GİTTİ
AK Parti’nin oy oranındaki düşüşte, hem HDP’ye hem MHP’ye hem de SP ile BBP’nin kurduğu milli ittifaka oy kaptırması etkili oldu. Daha önceki seçimlerde bu partiye oy veren muhafazakâr Kürtlerden bir bölümünün bu kez HDP’yi tercih ettiği ortaya çıktı. Orta Anadolu’daki “rahatsız” seçmenin de bu kez AK Parti yerine MHP’yi tercih ettiği görüldü.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ekonomik vaatleri ve farklı seçim kampanyasına rağmen oy toplamında ilerleme kaydedemedi. Yüzde yarımlık bir farkla CHP, 2011’deki oyunu korudu. CHP, özellikle büyük kentlerde HDP’ye kayan seçmeni, yeni projeleri ve vaatlerle gelen diğer seçmenle telafi etti. Oy oranında önemli değişim olmayan CHP, önceki seçime göre üç milletvekili kaybetti. Vekil sayısı 135’ten 132’ye düştü. CHP’nin 2011’de yüzde 25.94 olan oyu, yüzde 25.17’de kaldı. Bu sonuçlar kendisine yüzde 35 hedef koyan Kılıçdaroğlu’nu da istediği başarıya götüremedi.
2011’de yüzde 12.98 oy alan MHP, bu seçimlerde oyunu yaklaşık 3.52 puan artışla yüzde 16.50’ye çıkardı. MHP’nin yükselişinde çözüm süreci karşıtlığı ile AK Parti’den memnuniyet duymayanların etkisi oldu. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yıllardan beri değişmeyen politikalarıyla yüzde 18 hedefine ulaşamasa da HDP’den sonra seçimin başarılı ikinci partisi oldu.
DEMİRTAŞ FAKTÖRÜ
2011 seçimlerine bağımsız listelerle giren ve Meclis’te Barış ve Demokrasi Partisi olarak grup kuran Kürt hareketi, 4 yıl gibi kısa bir sürede farklı bir noktaya evrildi. BDP destekli bağımsızlar grubu 2011’de yüzde 6.58 oy oranıyla 35 milletvekiline sahipti. Hareketin eş başkanlığını yürüten Selahattin Demirtaş, Cumhurbaşkanlığı seçiminde bölge milletvekilliğinden çıkarak Türkiye’yi kapsayan dönüşümünü genel seçimde güçlendirdi. İlk kez parti olarak seçime giren HDP, riskli tercihinden başarıyla çıktı.